DIŞ KALİTE KONTROL VE HİZMETİ

Ülkelere müdahaleler ağır silahlarla değil döviz, borsa, para piyasaları ve teknolojik ürünler üzerinden gerçekleştiriliyor. 21. yüzyılda gelinen bu noktada üretmeyen, innovasyon yapmayan ve geliştirdiği tekniği diğer ülkelere satmayan ülkelere maalesef yaşam hakkı tanınmıyor. Bu ortamda daha çok üretim daha çok innovasyon gerçekleştirenler ayakta kalmayı başarabilen ülkeler olarak dünyada boy göstermeye devam edebiliyor. Gelişmekte olan ülkelerde, yüksek Ar-Ge yatırımı gerektirmesi sebebiyle innovasyon ikinci planda kalsa da hiç değilse dünyada var olan ürünlerin ülke içerisinde üretimi ya da ithal ikamesi bile ülkeye ciddi katkılar sağlayabiliyor.

İşte bu yazımızda bahis konusu olan ürün de bu kapsamda ithal ikamesi sağlanarak ülke ekonomisine katkı sağlayan bir ürün, Dış Kalite Kontrol ürün ve hizmeti. Laboratuvarlar verdikleri sonuçların doğru ve tekrarlanabilir olmalarını sağlamak için çeşitli yöntemlerle bu sonuçların doğruluğunu garanti altına alırlar. Dış kalite kontrol de bu yöntemlerin en başında gelir. Laboratuvarlara bu hizmeti sağlayan firmalar ürettikleri homojen ve stabil ürünleri gönderirler ve laboratuvarların bu materyali test ettikten sonra ürettikleri sonuçları bir yazılım üzerinden alırlar. Bu yazılımla üretilen sonuçlar tüm diğer katılımcı laboratuvarlarla birlikte değerlendirilir ve her bir laboratuvara ürettiği sonucun başarısını değerlendiren bir rapor verilir. Bu rapor da gerek akreditasyon gerekse Sağlık Bakanlığı denetimlerinde laboratuvarca kullanılır.

Sadece klinik laboratuvarlarda ülkemizde bu sistemin kullanıcılarının yarattığı pazarın büyüklüğü yaklaşık 5 milyon dolardır. Dünya genelinde pazarın büyüklüğü 500 milyon dolar tutarındadır. Birkaç yıl öncesine kadar Türkiye pazarının neredeyse tamamı yabancı ürünlerce doldurulmaktaydı. ApulusDiagnostics olarak 2016 yılında Tübitak’tan aldığımız Ar-Ge desteği ile pazara girdik. İlk olarak sadece immunohematoloji alanındaki ürünümüzü pazara sürmeyi hedefledik. Pazarda bu alanda sadece 4 firma bulunmaktaydı ve ürün bedelleri yaklaşık 4000 TL civarındaydı. Pazarın toplam büyüklüğü bu ürün için 6 milyon TL idi. Pazara en az rakiplerimiz kadar kaliteli, yazılımı yerli ve daha kullanıcı dostu ve rakiplerimizin yarı fiyatıyla 2017 yılında giriş yaptık. Geldiğimiz noktada 2019 yılı itibariyle pazarın %70’ine ürün sağlamakla beraber pazar büyüklüğünü dövizde yaşadığımız bu kadar artışa rağmen TL bazında neredeyse yarısına düşürdük. Bu anlamda ülkemize sadece bu ürün için yaklaşık 1 milyon dolarlık yurt dışına giden paranın içerde kalmasını sağlama yönünde bir fayda sağladık. Ayrıca bir o kadar kaynağın ülke içinde yerel bir firmada kalmasını sağladık. Pazardaki başarımızla klinik laboratuvar alanının en büyük STK’sı olan Türk Biyokimya Derneği ile pazarın diğer ürünleriyle ilgili tüm pazarın yerel üretimle ikamesi konusunda güçlerimizi birleştirdik. Önümüzdeki süreçte bu alanda sağlayacağımız yerelleşmeden kazanılan tüm değerlerin benzer konularda üretim ve innovasyonlarda kaynak olarak kullanılması yönünde de prensip kararı aldık.

Ülkemiz, insanımız, çocuklarımız daha iyisini hak ediyor. Bu ülkenin bu güne kadar eğiterek yatırım yaptığı insanlar, akademisyenler, araştırmacılar olarak bizler için artık geliştirdiğimiz ürünler, yaptığımız inovasyonlarla ülkemize olan borcumuzu ödeme zamanı.

DR. MÜJDAT AYTEKİN
HALİÇ ÜNİVERSİTESİÖĞRETİM ÜYESİ
APLUSDIAGNOSTICS KURUCUSU